Davacı … vekili Avukat … tarafından, davalılar … ve … Et ve Süt Ürünleri Hayvancılık Gıda ve Ticaret San. Ltd. Şti. aleyhine 06/01/2014 gününde verilen dilekçe ile menfi tespit istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 01/10/2015 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı … vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, İİK. 89 maddesi kapsamında menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı … vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili, davalılardan … tarafından … 13. İcra Müdürlüğünün 2013/9014 esas sayılı takip dosyası ile diğer davalı şirket hakkında 100.000,00 TL asıl alacağın tahsili amaçlı ilamsız icra takibi başlatıldığını, müvekkili davacının, davalı şirketin eski ortaklarından olduğunu, ortaklık ilişkisinin 3 yıl önce sona erdiğini, buna rağmen alacaklı …’nın talebi üzerine 3. şahıs olarak davacıya birinci ve ikinci haciz ihbarnamelerinin borçlu şirket adresine tebliğe çıkarıldığını, son olarak gönderilen 3. haciz ihbarnamesinden tesadüfen haberdar olunması üzerine eldeki davanın açıldığını belirterek, dava konusu icra dosyası yönünden müvekkilinin davalı şirkete borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi isteminde bulunmuştur.
Davalı … Et ve Süt Ürünleri Hayvancılık Gıda ve Tic. San. Ltd. Şti; davayı kabul ettiklerini, davacının 21/04/2011 tarihi itibariyle hisse devri yaparak şirket ortaklığından ayrıldığını, ayrıca davacıya çıkartılan tüm tebligatların tebliğ edildiği adresin şirket adresi olmakla davacının bu adresle ilgisinin bulunmadığını, dava açılmasına sebebiyet verilmediğinden yargılama giderlerinden sorumlu tutulmamasına karar verilmesini talep etmiş, diğer davalı tarafından davaya cevap verilmemiştir.
Dosyanın incelenmesinde; yerel mahkemece davanın kabulüne dair verilen 01/10/2015 tarihli karara karşı davacı vekili tarafından 30/11/2015 havale tarihli beyan dilekçesi verilerek, hüküm fıkrasının ikinci, üçüncü ve dördüncü bentlerinde harç, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinden davalı …’nın sorumlu tutulması gerekirken maddi hata sonucunda davalı … Et ve Süt Ürünleri Hayvancılık Gıda ve Tic. San. Ltd. Şti’nin sorumlu tutulduğunu, hükmün bu haliyle kendi içerisinde çelişkili olması ve infazının mümkün olmaması nedeniyle bahsedilen maddi hatanın düzeltilmesini talep etmiştir. Davacı vekilinin bu talebi üzerine mahkemece, 10/12/2015 tarihli tashih şerhi düzenlenerek maddi hata sonucu
yapılan harç, yargılama gideri ve avukatlık ücreti hususundaki tavzih talebinin kabulüne, 01/10/2015 tarihli kararın hüküm kısmının ikinci, üçüncü ve dördüncü bentlerinde yazılı bulunan harç, yargılama gideri ve avukatlık ücretinden davalı …”nın sorumlu tutulmasına ve kararın bu şekilde tashihen düzeltilmesine karar verilmiştir.
Hakim; tavzih veya tashih yolu ile hükümde unuttuğu esasa ilişkin talepler hakkında karar verip bunu hükmüne ekleyemez. Bunun gibi kısa kararla gerekçeli karar arasındaki çelişki de tavzih veya tashih yolu ile giderilemez. Bütün bu anlatımlardan çıkan netice, tavzih veya tashih yolu ile kesinleşmiş olan hüküm sınırlandırılamaz, genişletilemez ve değiştirilemez.
6100 sayılı HMK’nın 304. maddesine göre; hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hatalar, mahkemece resen veya taraflardan birinin talebi üzerine düzeltilebilir.
6100 sayılı HMK’nın 305. maddesine göre ise; hüküm yeterince açık değilse veya icrasında tereddüt uyandırıyor yahut birbirine aykırı fıkralar içeriyorsa, icrası tamamlanıncaya kadar taraflardan her biri hükmün açıklanmasını veya tereddüt ya da aykırılığın giderilmesini isteyebilir. Hüküm fıkrasında taraflara tanınan haklar ve yüklenen borçlar, tavzih yolu ile sınırlandırılamaz, genişletilemez ve değiştirilemez.
Somut olay incelendiğinde, davacı vekilinin talebi üzerine mahkemece düzenlenen 10/12/2015 tarihli tashih şerhi, hüküm fıkrasının ikinci, üçüncü ve dördüncü bentlerinde yer alan davalı isminin değiştirilmesi niteliğinde olup, yapılan bu değişiklik hükmün esasına ilişkindir. Esasa dair hükmün tavzih ya da tashih yolu ile değiştirilmesi mümkün değildir. Bu husus HMK 304. ve 305. maddelerine aykırı olduğundan kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalı … vekilinin diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 17/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.