Taraflar arasındaki muvazaalı icra takibinin ve araç satışının iptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ve davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
– K A R A R-
Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı …’ın eski eşi olduğunu, davalı … ile boşandıklarını, davalı … aleyhine ziynet davası açıldığını, dava sonunda davalı … aleyhine tazminata hükmedildiğini, davanın kesinleştiğini, alacağın icra takibine konu edildiğini, davalı borçlunun adına kayıtlı … plakalı aracın davalı borçlunun arkadaşı olan …’a devredildiğinin öğrenildiğini, söz konusu devrin muvazaalı olduğunu ayrıca davalı … tarafından davalı borçlu aleyhine yapılan takibinde mal kaçırma gayesi ile muvazaalı olduğunu beyan ederek davalılar arasındaki araç satışının ve muvazaalı icra takibinin iptali ile cebri icra yetkisi verilmesi talep ve dava edilmiştir.
Davalılar vekili davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davanın kabulü ile, Bornova 3. Noterliğinin 15/07/2010 tarih, 22613 yevmiye numaralı araç satış sözleşmesine ilişkin tasarrufun iptaline, alacaklıya alacağını tahsil etmek için cebri icra yetkisi verilmesine, davalı … tarafından davalı borçlu Uğur aleyhine başlatılan Karşıyaka 3. İcra Müdürlüğünün 2011/261 Esas sayılı takip dosyasından davacı alacaklıya davalı … Aytap”ın maaşı üzerinde haciz yetkisi tanınmasına karar verilmiş, hüküm davacı vekili ve davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davalılar vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava BK”nun 19.maddesine dayalı olarak açılan muvazaalı işlemin iptaline ilişkindir.
Kural olarak 3.kişiler, danışıklı işlem nedeniyle hakları zarara uğratıldığı takdirde tek taraflı veya çok taraflı olan bu hukuki işlemlerin geçersizliğini ileri sürebilir. Çünkü danışıklı bir hukuki işlem ile 3.kişilere zarar verilmesi onlara karşı işlenmiş bir haksız eylem niteliğindedir. Ancak 3.kişinin danışıklı işlem ile haklarının zarar uğratıldığının benimsenebilmesi için onun danışıklı işlemde bulunandan alacaklı olması ve danışıklı işlemin alacağının ödenmesini önlemek amacıyla yapılmış bulunması gerekir.Yüzeysel bakıldığında iptal davaları ile muvazaa davaları arasında bir benzerlik görülmekte ise de bu benzerlik her iki davanın güttüğü amaçtan öte gitmemektedir. İİK 277.maddesinde sözü edilen iptal davaları borçlu tarafından geçerli olarak yapılmış bazı tasarrufların hükümsüz kılınması için açılır. Oysa muvazaa davası borçlunun yaptığı tasarrufi işlemlerin gerçekte hiç yapılmamış olduğunu tesbit ettirmeyi amaçlar. Davacının bu davadaki amacı alacağını tahsil edebilmek için muvazaa nedeniyle temelde geçersiz olan işlemin hükümsüzlüğünü sağlamaktır. Muvazaaya dayalı davalarda davacının icra takibine geçmesi ve aciz belgesi almasına gerek yoktur. Çünkü yukarıda açıklandığı gibi İİK 277 ve izleyen maddelerinde iptal davasına konu tasarruflar özünde geçerli olmasına rağmen kanunun icra hukuku yönünden iptaline imkan verdiği tasarruflardır.
Somut olayda dava konusu … plakalı aracın davalı … adına kayıtlıyken Bornova 3. Noterliği’nin 15.07.2010 tarihinde 22613 yevmiye nolu araç satış sözleşmesi ile davalı … Aytav’a devredildiği, davalı … tarafından da aynı gün(dava açılmadan önce), dava dışı şahsa devredildiği anlaşılmıştır.
Davacının talebi TBK”nun 19.maddesi gereğince açılmış muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal davası olduğuna göre muvazaalı işlemin diğer tarafı olan yani borçlu tarafından ilk satış yapılan şahıs ve varsa diğer satış yapılan şahıslarında davaya dahil edilip taraf teşkilinin sağlanması gerekmektedir. HMK”nun 124/3.fıkrasına göre “maddi hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebi, karşı tarafın rızası aranmaksızın hakim tarafından kabul edilebilir.” Yine anılan maddenin 4.fıkrası da “dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hakim karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebileceğini” hüküm altına almıştır.
Mahkemece dava konusu aracı satın alanların son malike kadar isimleri belirlenmiş olarak, dahili dava sağlanması için süre verilmesi ve taraf teşkili sağlandıktan sonra tüm kayıt malikleri yönünden TBK”nun 19.maddesindeki muvazaa olgusunun araştırılarak var olduğunun saptanması halinde davanın kabulüne tümü yönünden muvazaanın varlığının ispatlanmaması halinde dava bedele dönüşmeyeceğinden reddine karar verilmesi gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin temyiz itirazların reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüne hükmün BOZULMASINA (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının bozma neden ve şekline göre şimdilik incelenmesine yer olmadığına, aşağıda dökümü yazılı 597,93 TL kalan onama harcının temyiz eden davalılardan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 02.06.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.